سوالات درس دوازدهم دینی دهم انسانی - همیار آموزش

سوال متن درس ۱۲ دین و زندگی دهم

سوال دین و زندگی دهم انسانی / در بخش زیر سوالات درس دوازدهم دین و زندگی دهم رشته انسانی را برای شما عزیزان قرار داده ایم

۱- چگونه انسان می‌تواند به رستگاری در دنیا و آخرت برسد؟
جواب: خدای مهربان برای زندگی ما انسان‌ها برنامه‌ای تنظیم کرده که دربردارنده احکام و وظایف گوناگونی در ارتباط با خدا، خود، خانواده، جامعه و خلقت است. با عمل به این برنامه و احکام و دستورات آن، انسان می‌تواند در مسیر نزدیک شدن به خدا گام بردارد و به رستگاری در دنیا و آخرت برسد.

۲- دو فایده نماز را نام ببرید.
جواب: ۱- یاد خدا، ۲- دوری از گناه.

۳- مهمترین فایده روزه چیست؟
جواب: تقوا

۴- حضرت علی (ع) انسان های بی تقوا و با تقوا را به چه چیزی تشبیه کرده است؟
جواب: «مَثَل انسان‌های بی‌تقوا مَثَل سوارکارانی است که سوار بر اسب‌های چموش و سرکشی شده‌اند که لجام را پاره کرده و اختیار را از دست سوارکار گرفته‌اند؛ به بالا و پایین می‌پرند و عاقبت، سوارکار را در آتش می‌افکنند. اما مَثَل آدم‌های باتقوا، مَثَل سوارکارانی است که بر اسب‌های رام سوار شده‌اند و لجام اسب را در اختیار دارند و راه می‌پیمایند تا اینکه وارد بهشت شوند.»

۵- تقوا به چه معناست؟
جواب: «تقوا» به معنای «حفاظت» و «نگهداری» است.

۶- ویژگی های انسان به تقوا را بنویسید.
جواب: انسان با تقوا خودنگهدار است و خود را از گناه حفاظت می‌کند؛ یعنی بر خودش مسلط است و زمام و لجام نفس خود را در اختیار دارد و نمی‌گذارد نفس با سرکشی او را در دره‌های هولناک گناه بیندازد. انسان باتقوا، می‌کوشد روزبه‌روز بر توانمندی خود بیفزاید تا اگر در شرایط گناه و معصیت قرار گرفت، آن قوت و نیرو او را حفظ کند و از آلودگی نگه دارد.

۷- رابطه نماز و بازدارندگی از گناه را توضیح دهید.
جواب: انسانی که پنج بار در طول روز نماز به پا می‌دارد، یاد خدا را در دل خود زنده می‌کند و حضور او را در جای جای زندگی احساس می‌کند. توجه به حضور خدا در زندگی و نظارت او بر اعمال، موجب می‌شود تا انسان دست به هر کاری نزند و از گناهان دوری کند.

۸- پیام های آیه «.. وَ اَقِمِ الصَّلاهَ اِنَّ الصَّلاهَ تَنهیٰ عَنِ الفَحشاءِ وَ المُنکَر وَ لَذِکرُ اللّٰهِ اَکبَرُ وَ اللّٰهُ یَعلَمُ ما تَصنَعونَ سوره‌ی عنکبوت، آیه‌ی ۴» را بنویسید.
جواب: ۱- نماز عاملی بازدارنده از کارهای زشت و ناپسند است.
۲- اثر دیگر نماز ایجاد یاد خدا در دل است.

۹- تاثیر نماز به چه چیزهایی بستگی دارد؟ مثال بزنید.
جواب: شایسته است دقت کنیم که تأثیر نماز به تداوم و به میزان دقت و توجه ما بستگی دارد. چنان‌که اگر گفته شود هرکس درس بخواند، موفق می‌شود، طبیعتاً موفقیت همه یکسان نیست و به نحوه و کیفیت درس خواندن آنها بستگی دارد. بنابراین اگر نمازهای روزانه‌ی خود را ترک نکنیم و دقت و توجه خود را در نماز افزایش دهیم، از آن تأثیر خواهیم پذیرفت. نمی‌توان انتظار داشت خواندن چند رکعت نماز شتاب‌زده و بدون رعایت آداب، تأثیر چندانی در ما داشته باشد. اگر تلاش کنیم روزبه‌روز نماز را با کیفیت بهتر و رعایت آداب آن انجام دهیم، به زودی تأثیر آن را خواهیم دید.

۱۰- کدام افراد از منکرات بیشتری دوری می‌کنند؟
جواب: افرادی که به نمازشان توجه بیشتری دارند، در مقایسه با کسانی که نماز نمی‌خوانند، یا نماز خود را شتاب‌زده و بدون رعایت آداب می‌خوانند، از منکرات بیشتری دوری می‌کنند.

۱۱- امام صادق (ع) شرط قبولی نماز را چه می‌داند؟
جواب: «هرکس می‌خواهد بداند آیا نمازش پذیرفته شده یا نه، باید ببیند که نماز، او را از گناه و زشتی باز داشته است یا نه. به هر مقدار که نمازش سبب دوری او از گناه و منکر شود، این نماز قبول شده است».

۱۲- چه زمانی معلوم می‌شود که عیب و نقصی در نماز خواندن ما هست؟
جواب: اگر نماز، ما را از گناه و زشتی باز ندارد، معلوم می‌شود که عیب و نقصی در نماز خواندن ما هست. باید جست‌وجو کنیم تا آن عیب را بیابیم و برطرف کنیم.

۱۳- چگونه می‌توانیم نه تنها از گناهان که حتی از برخی مکروهات هم دور شویم؟
جواب: اگر نماز را کوچک نشماریم و نسبت به آنچه در نماز می‌گوییم و انجام می‌دهیم درک صحیح داشته باشیم.

۱۴- اگر در انجام به موقع نماز بکوشیم، چه نتیجه ای برای ما حاصل می‌شود؟
جواب: بی‌نظمی را از زندگی خود دور خواهیم کرد.

۱۵- اگر در پنج نوبت با لباس و بدن پاکیزه به نماز بایستیم چه نتیجه ای برای ما حاصل می‌شود؟
جواب: آلودگی‌های ظاهری ما کمتر خواهد شد

۱۶- اگر شرط غصبی نبودن لباس و مکان نمازگزار را رعایت کنیم چه نتیجه ای برای ما حاصل می‌شود؟
جواب: کمتر به کسب درآمد از راه حرام متمایل خواهیم شد.

۱۷- اگر هنگام گفتن تکبیر به بزرگی خداوند بر همه چیز توجه داشته باشیم چه نتیجه ای برای ما حاصل می‌شود؟
جواب: قدرت‌های دیگر در نظرمان کوچک خواهند شد و به آنان توجه نخواهیم کرد.

۱۸- اگر در رکوع و سجود، عظمت خدا را در نظر داشته باشیم چه نتیجه ای برای ما حاصل می‌شود؟
جواب: در مقابل مستکبران خضوع و خشوع نخواهیم کرد.

۱۹- اگر عبارت «اِهدِنَا الصِّراطَ المُستَقیمَ» را صادقانه از خداوند بخواهیم چه نتیجه ای برای ما حاصل می‌شود؟
جواب: به راه‌های انحرافی دل نخواهیم بست.

۲۰- اگر عبارت «غَیرِ المَغضوبِ عَلَیهِم وَلَالضّالّینَ» را با توجه بگوییم چه نتیجه ای برای ما حاصل می‌شود؟
جواب: خود را در زمره‌ی کسانی که خدا بر آنها خشم گرفته یا راه را گم کرده‌اند، قرار نخواهیم داد.

۲۱- تکرار درست آنچه در نماز می‌گوییم و انجام می‌دهیم، چه فایده ای برای ما دارد؟
جواب: با تکرار درست آنچه در نماز می‌گوییم و انجام می‌دهیم به‌تدریج چنان تسلطی بر خود می‌یابیم که می‌توانیم در برابر منکرات بایستیم و از انجامشان خودداری کنیم.

۲۲- چند مورد از نجاسات را نام ببرید.
جواب:
۱- خون انسان و هر حیوانی که خون جهنده دارد.
۲ و ۳- ادرار و مدفوع انسان و حیوان‌های حرام گوشتی که خون جهنده دارند.
۴- مردار انسان و هر حیوانی که خون جهنده دارد.
۵ و ۶- سگ و خوک، زنده و مرده‌ی آنها نجس است.
۷- کافر (یعنی کسی که به خدای یگانه اعتقاد ندارد).
۸- شراب و هر مایع مستی‌آور، نجس است.

۲۳- همه چیز پاک است، مگر ….. و آنچه در اثر برخورد با آنها …… می‌شود.
جواب: ۱۱ چیز – نجس

۲۴- خداوند در قرآن کریم درباره شراب، قمار و بت پرستی چه می‌فرماید؟
جواب: ای مردمی که ایمان آورده‌اید؛ به‌راستی شراب و قمار و بت‌پرستی و تیرک‌های بخت‌آزمایی، پلید و از کارهای شیطانی است. پس از آنها دوری کنید تا رستگار شوید. شیطان می‌خواهد با شراب و قمار بین شما دشمنی و کینه ایجاد کند و شما را از یاد خدا دور سازد و از نماز باز دارد.

۲۵- نوشیدن……..، چه کم و چه زیاد …….. است و در زمره‌ی بزرگ‌ترین گناهان شمرده شده است.
جواب: شراب – حرام

۲۶- اعمالی که تأثیر نماز را از بین می‌برند را نام ببرید.
جواب: ۱- ناراحت کردن پدر و مادر ۲- غیبت کردن

۲۷- امام صادق (ع) درباره ناراحت کردن پدر و مادر چه فرموده‌اند؟
جواب: «فرزندی که از روی خشم به پدر و مادر خود نگاه کند هرچند والدین در حق او کوتاهی و ظلم کرده باشند نمازش از سوی خدا پذیرفته نیست».

۲۸- پیامبر اکرم (ص) درباره غیبت کردن به ابوذر چه فرمودند؟
جواب: «هرکس غیبت مسلمانی را کند، تا چهل روز نماز و روزه‌اش قبول نمی‌شود؛ مگر اینکه فرد غیبت‌شده، او را ببخشد».

۲۹- عمل روزه، چه فوایدی برای انسان دارد؟
جواب: خداوند، انسان را به عملی راهنمایی می‌کند که اگر آن را به درستی انجام دهد، چنان تسلطی بر خود پیدا می‌کند که می‌تواند موانع درونی را کنار بزند و گام‌های موفقیت به‌سوی برترین هدف‌های زندگی را به‌خوبی بردارد. این عمل، «روزه» است.

۳۰- روزه نمونه کامل چه چیزی است؟
جواب: روزه، نمونه کامل تمرین صبر و پایداری در برابر خواهش‌های دل است.

۳۱- چه زمانی انسان احساس می‌کند که می‌تواند دستورات خداوند را به آسانی، انجام دهد؟
جواب: کسی که یک ماه گرسنگی روزانه را تحمل کند و در عین حال که میل به آب و غذا دارد، به‌سوی آن نرود؛ کسی که یک ماه چشم خود را از گناه حفظ کند؛ زبان خود را از دروغ و غیبت نگه دارد؛ گوش خود را از شنیدن بدی‌ها بازدارد؛ خوش‌رفتاری با مردم را تمرین کند؛ و از حجاب و پوشش خود به‌خوبی مراقبت کند؛ بکوشد به دیگران ستم نکند و مردم را از خود نرنجاند و مواظب باشد غذای سحری و افطاری او از درآمد پاک و حلال باشد، چنین کسی، پس از یک ماه، به تسلطی بر خود می‌رسد که قبل از ماه رمضان آن تسلط را نداشته است و اگر هر سال یک ماه این عمل را تکرار کند، سال به سال باتقواتر می‌شود. چنین فردی کم‌کم به جایی می‌رسد که احساس می‌کند که هر کاری را که خداوند دستور داده است، می‌تواند به‌آسانی انجام دهد و احساس سختی نمی‌کند.

۳۲- میزان موفقیت انسان در رسیدن به هدف های بزرگ به چه چیزهایی بستگی دارد؟
جواب: به میزان تسلط او بر خویش، خودنگهداری و «تقوا» بستگی دارد و هر قدر هدف بزرگ‌تر باشد، تقوای بیشتری می‌طلبد.

۳۳- پیام های آیه «یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنوا کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِن قَبلِکُم لَعَلَّکُم تَتَّقونَ سوره‌ی بقره، آیه‌ی ۱۸» را بنویسید.
جواب: ۱- روزه امری واجب است.
۲- روزه از لوازم ایمان است.
۳- روزه در امت های گذشته نیز بوده است.
۴- حکمت اصلی روزه، رسیدن به تقواست.

۳۴- مواردی که روزه باطل می‌کنند را نام ببرید.
جواب: نُه چیز روزه را باطل می‌کند که برخی از آنها عبارت‌اند از: خوردن و آشامیدن، دروغ بستن بر خدا و پیامبر و جانشینان پیامبر، رساندن غبار غلیظ به حلق، فرو بردن تمام سر در آب، استمناء، باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح.

۳۵- کسی که غسل بر او واجب است، اگر عمدا یا از روی سهل انگاری غسل نکند، روزه اش چه حکمی دارد؟
جواب: کسی که غسل بر او واجب است، اگر عمداً تا اذان صبح غسل نکند یا اگر وظیفه‌اش تیمم است، عمداً تیمم نکند، نمی‌تواند روزه بگیرد. البته اگر سهل‌انگاری کند و غسل نکند تا وقت تنگ شود، می‌تواند با تیمم روزه بگیرد و روزه‌اش صحیح است؛ اما در مورد غسل نکردن، معصیت کرده است.

۳۶- کسی که مریض است و بعد از ماه رمضان عذر از او برطرف می‌شود، اگر عمدا تا رمضان آینده روزه نگیرد، باید چه کند؟
جواب: اگر کسی به علت عذری مانند بیماری نتواند روزه بگیرد و بعد از ماه رمضان عذر او برطرف شود و تا رمضان آینده عمداً قضای روزه را نگیرد، باید هم روزه را قضا کند و هم برای هر روز یک مُدّ (تقریباً 750 گرم) گندم و جو و مانند آنها به فقیر بدهد.

۳۷- اگر کسی روزه ماه رمضان را عمدا نگیرد، تکلیف او چیست؟
جواب: اگر کسی روزه‌ی ماه رمضان را عمداً نگیرد، باید هم قضای آن را به جا آورد و هم «کفاره» بدهد؛ یعنی برای هر روز، دو ماه روزه بگیرد (که یک ماه آن باید پشت سرهم باشد) یا به شصت فقیر طعام بدهد (به هر فقیر یک مُدّ).

۳۸- اگر کسی به چیز حرامی روزه خود را باطل کند، تکلیف او چیست؟
جواب: اگر کسی به چیز حرامی روزه‌ی خود را باطل کند؛ مثلاً دروغی را به خدا نسبت دهد، کفاره‌ی جمع بر او واجب می‌شود. یعنی باید هر دو کفاره‌ی یاد شده را انجام بدهد. البته اگر هر دو برایش ممکن نباشد، می‌تواند هر کدام را که ممکن است، انجام دهد.

۳۹- چه زمانی شخص مسافر، باید نمازش را شکسته بخواند و نباید روزه بگیرد؟
جواب: الف) رفتن او بیشتر از ۴ فرسخ شرعی (حدود ۲۲/۵ کیلومتر) و مجموعه‌ی رفت و برگشت او بیشتر از ۸ فرسخ باشد.
ب) بخواهد کمتر از ده روز در جایی که سفر کرده، بماند. پس کسی که می‌خواهد ده روز و بیشتر در محلی که سفر کرده است، بماند، باید نمازش را کامل بخواند و روزه‌اش را هم بگیرد.
ج) برای انجام کار حرام سفر نکرده باشد؛ مثلاً اگر به قصد ستم به مظلوم یا همکاری با یک ظالم در ظلم او سفر کند، باید روزه‌اش را بگیرد. اگر فرزند با نهی پدر و مادر به سفری برود که آن سفر بر او واجب نبوده است، باید نماز را تمام بخواند و روزه‌اش را بگیرد.

۴۰- اگر عبارت «اهدنا الصراط المستقیم» را صادقانه از بخواهیم چه نتیجه ای در پی دارد؟
جواب: به راه انحرافی دل نخواهیم بست.

۴۱- کفاره روزه به چه معناست؟
جواب: یعنی برای هر روز دو ماه روزه بگیرد یا به شصت فقیر غذا بدهد.

۴۲- اگر عبارت «غیرالمغضوب علیهم ولاالضالین» را با توجه بگوییم چه نتیجه ای در پی خواهد داشت؟
جواب: خود را در زمره کسانی که خدا بر آن ها خشم گرفته یا راه را گم کرده‌اند، قرار نخواهیم داد.

۴۳- انجام به موقع نماز و پاکیزه بودن لباس نمازگزار چه سودی دارد؟
جواب: اگر در انجام به موقع نماز بکوشیم، بی نظمی را از خود دور کرده ایم، اگر در پنج نوبت با لباس و بدن پاکیزه به نماز بایستیم، آلودگی های ظاهری ما کمتر خواهد شد.

۴۴- تقوا به معنی ایمان محکم و استوار است.
جواب: این جمله غلط است.

۴۵- اگر در انجام به موقع نماز بکوشیم، بی نظمی را از زندگی خود دور خواهیم کرد.
جواب: این جمله صحیح است.

۴۶- میزان موفقیت انسان در رسیدن به اهداف بزرگ، به میزان تقوا وابسته است.
جواب: این جمله صحیح است.

۴۷- اگر کسی به چیز حرامی روزه ی خود را باطل کند ، کفاره جمع بر او واجب می‌شود.
جواب: این جمله صحیح است.

۴۸- خدای متعال، همه فایده های احکام خود را از طریق آیات قرآن کریم و سخنان معصومان (ص) به اطلاع ما رسانده است.
جواب: این جمله غلط است.

۴۹- تاثیر نماز به ………. و میزان ………. بستگی دارد.
جواب: تداوم – دقت و توجه ما

۵۰- دو مورد مهم از راه های متعدد قرآن کریم برای کسب تقوا ………. است.
جواب: نماز و روزه

۵۱- یکی از آثار و نتایج برپا داشتن نماز دوری از ………. است.
جواب: زشتی ها

۵۲- نماز ثمره ی برتری دارد که همان ………. است.
جواب: یاد خدا

۵۳- تقوا به معنی ………. نگه داری است.
جواب: حفاظت

۵۴- جامعه اسلامی و فرد مسلمان با ………. شناخته می‌شود.
جواب: نماز

۵۵- در جامعه و خانواده ای که نماز راه نیافته، گویا ………. وارد نشده است.
جواب: اسلام

۵۶- مهمترین فایده‌ی روزه ………. می‌باشد.
جواب: تقوا